Un texto que busca aumenta a eficacia e a competitividade do sector agroalimentario e ao mesmo tempo, reducir o desequilibrio nas relacións comerciais entre os diferentes operadores da cadea de valor, no marco dunha competencia xusta, o que redundará en beneficio tanto do sector como dos consumidores.
Antecedentes da lei:
Como primeiro paso da súa elaboración, en xaneiro de 2012 creouse un grupo de traballo no seo do Ministerio de Agricultura que elaborou o Anteproyecto de Lei, cuxo primeiro borrador foi sometido ao Consello de Ministros, nunha primeira lectura, o 19 de outubro de 2012. Tras ser sometido a estudo da Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios, e da Comisión Delegada para Asuntos Económicos, o texto foi aprobado polo Consello de Ministros como Proxecto de Lei o 8 de febreiro de 2013.
A partir de entón, o proxecto iniciou a sua tramitación parlamentaria, cun primeiro debate na Comisión de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente do Congreso dos Deputados, que aprobou un novo texto do Proxecto de Lei, conforme ao informe de relatorio e as enmendas aceptadas.
A continuación, o texto foi debatido no Senado, que o aprobou o pasado 11 de xullo e remitiuno de novo ao Congreso para a súa aprobación definitiva de onte . A Lei entrará en vigor no prazo de cinco meses.
Contido do proxecto:
Para lograr os seus obxectivos, a lei baséase nun modelo mixto de regulación e autorregulación das relacións comerciais entre os axentes da cadea, desde a produción ata a distribución de alimentos ou produtos alimenticios.
Así, a lei regula os contratos alimentarios e as prácticas comerciais abusivas. En relación co réxime de contratación, a principal novidade radica na obligatoriedade de formalizar por escrito os contratos alimentarios que se subscriban entre os operadores da cadea.
Con devanditos contratos, que se formalizarán antes do inicio das prestaciones, perséguese garantir a seguridade xurídica e a equidade nas relacións comerciais. Neles deberanse incorporar os elementos esenciais dos mesmos, como a identificación das partes, obxecto, prezo, condicións do pago, entrega de produtos, dereitos e obrigacións, duración, pactados libremente polas partes.
En canto ás prácticas comerciais abusivas, a Lei prohibe as modificacións das condicións contractuais, salvo que se realicen de mutuo acordo. Para iso, os contratos deberán conter as clausulas nas que se prevexa o procedemento para a súa posible modificación.
Ademais, prohíbense todos os pagos adicionais máis aló do prezo pactado, salvo en dous supostos específicos (risco razoable de referenciación dun novo produto ou o financiamento parcial dunha promoción comercial). Estes supostos deberán ser pactados e ata expresamente incluídos no correspondente contrato.
En relación coa información comercial sensible, non se poderá esixir a un operador información sobre os seus produtos máis aló da que resulte xustificada no contexto da súa relación comercial.
Sobre a xestión de marcas, a norma establece a obrigación dos operadores de xestionar as marcas de produtos alimentarios que ofrezan ao consumidor, evitando prácticas contrarias á libre competencia ou que constitúan actos de competencia desleal.
Autorregulación:
Por outra banda, a autorregulación das relacións comerciais baséase no establecemento dun Código de Boas Prácticas Mercantis na contratación alimentaria, que está elaborando o Ministerio de Agricultura, Alimentación e Medio Ambiente xunto ás organizacións e asociacións representativas da produción, a industria e a distribución,
O devandito Código, que será de adhesión voluntaria, conta tamén coa participación do Ministerio de Economía e Competitividade e das Comunidades Autónomas, co obxectivo de promover un código de aplicación uniforme en todo o territorio nacional. Para iso, vaise a establecer un Rexistro Estatal, que agruparía a todos os operadores da cadea que se adscriban a este código.
No entanto, a lei prevé a posibilidade de que existan outros códigos de boas prácticas mercantis, impulsado polos propios operadores da cadea, que tamén poderían inscribirse no Rexistro Estatal.
Así mesmo, créase o Observatorio da Cadea Alimentaria, que asumirá as funcións do Observatorio de Prezos dos Alimentos e, ademais, informará da proposta de Código e realizará o seu seguimento; tratará de fomentar as boas prácticas e sistemas áxiles de resolución de conflitos; e analizará a estrutura básica dos custos e de prezos percibidos e pagos, así como as causas.
Rexime de control:
Por outra banda, a norma establece un control administrativo para velar polo cumprimento do disposto na lei. Neste sentido, créase a Axencia de Información e Control Alimentarios, a partir da actual Axencia para o Aceite de Oliva. En xeral, a nova axencia desempeñará funcións relativas ao control do cumprimento da lei e de información e control dos mercados oleícolas, do sector lácteo e a daqueloutros que se determinen reglamentariamente.
Para rematar, a lei incorpora mecanismos de coordinación entre as administracións públicas para garantir a Unidade de Mercado.
