Felipe VI: " Dentro da lei é onde cobran vixencia os principios democráticos, onde se deben canalizar os antagonismos e resolver os desacordos e as diferenzas mediante o diálogo, mediante o debate"

Esta mañá as súas Maxestades os Reyes, don Felipe e Dona Letizia, presidiron o acto conmemorativo das Cortes Xerais para celebrar o 40 aniversario das eleccións de 1977, nas que se elixiu o Congreso e o Senado da Lexislatura Constituínte.

Antes de entrar no Palacio pola Porta dos Leóns, don Felipe e dona Letizia saudaron aos vicepresidentes e secretarios que forman a Mesa do Congreso e a do Senado, e pousaron na escalinata para unha fotografía de familia cuns oitenta deputados e senadores das Cortes Constituíntes.

Unha vez no Vestíbulo da Raíña, os Reyes saudaron aos membros da Xunta Directiva da Asociación de Exparlamentarios das Cortes Xerais, e fotografáronse xunto á placa en memoria de quen tivo a honra de representar aos españois nas Cámaras lexislativas.

Logo no Salón de Pasos Perdidos saudaron aos ministros, ao xefe do partido maioritario da oposición, Pedro Sánchez, aos ex presidentes do Goberno Felipe González e José María Aznar, a presidentes das comunidades autónomas, e os portavoces dos grupos parlamentarios no Congreso e o Senado.

Neste Salón, os Reyes entregaron as insignias conmemorativas aos parlamentarios que formaron parte das Cortes Constituíntes, entre eles Alfonso Guerra, quen foi deputado durante once lexislaturas, ata a X; a defensora do Pobo, Soidade Becerril; o ex presidente do Congreso Landelino Lavilla, os relatores constitucionais José Pedro Pérez Llorca, Miquel Roca e Miguel Herrero Rodríguez de Miñón; e ex parlamentarios como Ramón Tamames, Enrique Múgica, Javier Solana, Jaime Ignacio do Burgo, Rodolfo Martín Vila, Demetrio Madrid, María Izquierdo, Óscar Alzaga, Juan Carlos Guerra Zunzunegui, Juan José Laborda, Jerónimo Saavedra ou Virgilio Zapatero, entre outros. 

No acto participaron tamén como convidados os fillos de Adolfo Suárez, de Fernando Abril Martorell, Fernando Álvarez de Miranda, Marcelino Camacho, Santiago Carrillo, Íñigo Cavero, Torcuato Fernández Miranda e Nicolás Redondo; os netos de Manuel Fraga e de Dores Ibárruri, e a viúva de Leopoldo Calvo Sotelo, entre outros familiares de deputados e senadores das Cortes Constituíntes.

"Altura de miras" e "vontade integradora" dos constituíntes

Os Reis entraron despois no Hemiciclo e situáronse na mesa presidencial, flanqueados pola presidenta do Congreso, Ana Pastor e o do Senado, Pío García Escudeiro. Unha vez situados no Salón de Sesións, soou o Himno Nacional en honra de Felipe VI e Dona Leticia e a presidenta do Congreso abriron a sesión.

A presidenta do Congreso pronunciou un discurso, de recoñecemento á "altura de miras e á vontade dialogante" dos deputados e senadores constituíntes, e agradeceu o seu "sentido da responsabilidade, o seu patriotismo e a enorme xenerosidade que todos demostraron. Unha xenerosidade que non soubo de siglas nin de ideoloxías, senón que se envorcou na construción do futuro". 

Felipe VI dirixiu a continuación aos parlamentarios, autoridades e convidados unhas palabras comenzandosu intervención "lembrando as palabras que S. M. o Rey Juan Carlos I pronunciou na apertura da lexislatura constituínte, o 22 de xullo de 1977: A democracia "dixo entón ante estas Cámaras" comezou". "Agora habemos de tratar de consolidala", afirmou Don Felipe, para engadir a continuación "a el, xunto a toda aquela xeración que abriu o camiño da nosa democracia, quero ofrecerlles hoxe e aquí o testemuño máis profundo da nosa gratitude, homenaxe e admiración".

Don Felipe destacou que "conmemorar é lembrar o acontecemento que celebramos, pero tamén lembrar as súas causas; é, efectivamente, mostrar agradecemento aos seus protagonistas e valorar a súa obra; e tamén enxalzar e actualizar os valores que o feito conmemorado merece e representa", á vez que resaltou que "as eleccións do 15 de Xuño de 1977 non poden entenderse sen o longo período histórico que as precede".

A súa Maxestade continuou a súa intervención cun recordo a "a Constitución de 1812", da que dixo que "xa supuxo un referente esencial da unidade, a soberanía e a liberdade dos españois" e subliñou o "ben que fixemos en celebrar non fai tanto o seu Bicentenario". "Con todo", proseguiu Don Felipe, "desde entón, España viviu baixo a vixencia de sucesivas Constitucións "ou leis con rango constitucional" que non foron capaces de proporcionar e garantir a estabilidade política, o progreso social e económico nin a convivencia en paz e liberdade que os españois anhelaban. Foi unha época convulsa e incerta, na que se sucedían os pronunciamientos e os golpes de estado, as guerras e a violencia. Derrubábase unha e outra vez todo o que antes se construíu".

Don Felipe tivo un recordo para "o Congreso e o Senado xurdidos desas eleccións", nos que "se uniron varias xeracións de españois, do interior e do exilio, con traxectorias vitais moi diferentes, con ideoloxías moi afastadas, pero todos eles guiados e inspirados por un mesmo espírito", remarcou. Todo iso supuxo que "ninguén en España debía volver ser inimigo de ninguén; a exclusión e a imposición, a intolerancia e a discordia debían ser substituídas pola renuncia ao dogmatismo e a defensa das propias conviccións con pleno respecto cara ao adversario e cara ás opinións alleas ou diferentes". Foi desde ese momento, indicou A súa Maxestade o Rei, cando "os españois, como cidadáns", comezaron a "gozar dos dereitos civís, políticos e sociais propios dun réxime democrático, que garantise a pluralidade e a alternancia política mediante eleccións libres e periódicas".

A súa Maxestade o Rei aproveitou a ocasión para "mostrar publicamente o maior

respecto, gratitude e admiración a quen fixo posible, con responsabilidade e sentido de Estado, este gran avance colectivo. Porque se hoxe a democracia e a liberdade son unha evidencia, debémosllo a eles. Porque entón, hai que lembralo, non o eran". Don Felipe sinalou que "os parlamentarios do 15 de Xuño non estiveron sós, contaron coa compañía de "os líderes intelectuais, culturais, empresariais e sociais da España daquel tempo, no que tamén os Medios de Comunicación desempeñaron unha función moi relevante e necesaria. España enteira mobilizouse, unida e co voto dos seus cidadáns, a favor da liberdade en paz, a convivencia e a democracia", continuou.

Don Felipe quixo render homenaxe tamén ao verdadeiro protagonista deses anos, "o pobo español", do que dixo que "o foi coa súa participación e voto no referendo para a aprobación da Lei para a Reforma política; foi coa súa participación nas Eleccións do 15 de Xuño; e foino no Referendo do 6 de decembro de 1978 polo que se aprobou a Constitución". Como consecuencia destas tres decisións "o pobo español decidiu, sen reservas, camiñar unido nunha mesma dirección" [...] e "devolveu a España a confianza en si mesma, a autoestima e o orgullo de ser, en primeiro lugar, un exemplo para nós mesmos e en segundo lugar, unha referencia para as democracias en todo o mundo". 

Desde entón, A súa Maxestade o Rei manifestou que España, "é un país respectado, apreciado e por que non dicilo, querido", facendo especial fincapé en que todos estes logros alcanzáronse en "un marco de liberdade, soamente quebrantada durante anos por aquel terrorismo felizmente derrotado con toda a forza da sociedade española, co peso do noso Estado de Dereito e coa cooperación internacional".

A súa Maxestade o Rei fixo especial énfase en que "ningún camiño que se

emprenda na nosa democracia pode -nin debe- conducir á ruptura da convivencia, ao descoñecemento dos dereitos democráticos de todos os españois ou á negación dos valores esenciais da Europa á que pertencemos" e reafirmouse en que "menos aínda, nun camiño que divida aos españois ou crebe o espírito fraternal que nos une".

Tamén dixo: "ningún camiño que se emprenda na nosa democracia pode nin debe conducir á ruptura da convivencia, ao descoñecemento dos dereitos democráticos de todos os españois ou á negación dos valores esenciais da Europa á que pertencemos. E menos aínda, un camiño que divida aos españois ou crebe o espírito fraternal que nos une. A convivencia ten a súa maior garantía e a súa mellor protección nas normas que a amparan. Porque o respecto a esas normas, en democracia, non é unha ameaza ou unha advertencia para os cidadáns, senón unha defensa dos seus dereitos. Porque dentro da lei é onde cobran vixencia os principios democráticos, onde se deben canalizar os antagonismos e resolver os desacordos e as diferenzas mediante o diálogo, mediante o debate. E porque fóra da lei, ensínanos a historia, só hai arbitrariedade, imposición, inseguridade e, se non hai máis remedio, a negación mesma da liberdade..."

Finalizada esta sesión acto tiven oportunidade de falar con moitas destas personalidades da transición.

Finalizado o acto no Hemiciclo, os Reis, xunto aos presidentes das altas institucións do Estado e os relatores constitucionais, dirixíronse ao Vestíbulo de Ampliación III para inaugurar a exposición "40 anos das primeiras eleccións democráticas.

Si desexa facer algún comentario poder enviar un correo a celso.delgado@congreso.es 

Recibirá resposta

Con Felipe González, Miguel Roca e o fillo de Adolfo Suárez

Con José Luis Meilán Gil da UCD de Galicia