O Tribunal da conta nunha nota de prensa, que estima o recurso presentado pola Avogacía do Estado, afirma que a norma invade competencias estatais en materia de consultas de carácter referendario e vulnera, entre outros principios constitucionais, a supremacía da Constitución, a soberanía nacional e a indisoluble unidade da Nación española.
Sostén, así mesmo, que durante a tramitación parlamentaria da lei o Parlamento de Cataluña incorreu "en moi graves quebras do procedemento lexislativo", afectando dese modo á formación da vontade da Cámara, aos dereitos das minorías e aos dereitos fundamentais de todos os cidadáns a participar nos asuntos públicos mediante representantes. A sentenza, asevera que "un poder que nega expresamente o dereito négase a si mesmo como autoridade merecedora de acatamento".
A sentenza analiza os vicios de inconstitucionalidade denunciados pola Avogacía do Estado desde tres distintas perspectivas: a competencial, a sustantiva e a relativa á tramitación parlamentaria.
Antes de entrar na análise da lei, o Tribunal realiza algunhas consideracións sobre o suposto dereito á autodeterminación no que a norma recorrida di fundarse e que nacería do contido de determinados tratados internacionais subscritos por España. O dereito de autodeterminación, entendido como "dereito a promover e consumar o seu secesión unilateral do Estado no que se constitúe España", non está recoñecido na Constitución, e tampouco cabe entender, sinala a sentenza, que forma parte do noso ordenamento xurídico por vía de tratados internacionais.
O Tribunal lembra que "o dereito de libre autodeterminación" dos pobos que proclaman o Pacto Internacional de Dereitos Civís e Políticos e o Pacto de Dereitos Económicos e Sociais (ambos os subscritos polo noso país) quedou limitado en "diversas resolucións inequívocas das Nacións Unidas" aos casos de "suxeición de pobos a unha subyugación, dominación e explotación estranxeiras". Fóra deses supostos, "todo intento encamiñado a quebrantar total ou parcialmente a unidade nacional e a integridade territorial dun país é incompatible cos propósitos e principios da Carta das Nacións Unidas".
. Inconstitucionalidade competencial.
A sentenza explica que "o instituto do referendo é unha canle para a participación directa dos cidadáns nos asuntos públicos" sobre o que o Estado ten unha competencia exclusiva, "calquera que sexa a modalidade ou ámbito territorial sobre o que se proxecte". Non todas as materias, engade, poden someterse a consulta popular autonómica (sexa ou non referendaria), e así ocorre con aquelas "cuestións fundamentais que foron resoltas no proceso constituínte e que están subtraídas á decisión dos poderes constituídos". En consecuencia, "a redefinición da identidade e unidade do suxeito titular da soberanía é cuestión que ha de canalizarse a través do procedemento de reforma previsto no art. 168 CE, pola vía do referendo de revisión constitucional". Os anteriores razoamentos levan ao Tribunal para afirmar que a Lei 19/2017 "ditouse sen soporte competencial algún" e resulta inconstitucional "no seu conxunto, pois toda ela ordénase á regulación e convocatoria dun referendo singular que resulta alleo ás competencias estatutarias da Comunidade Autónoma"
. Inconstitucionalidade sustantiva.
O Tribunal considera que a lei no seu conxunto é, "con toda evidencia, inconstitucional", ao contrariar explicitamente "principios esenciais do noso ordenamento constitucional: a soberanía nacional, residenciada no pobo español, a unidade mesma da Nación constituída en Estado social e democrático de Dereito, e a propia supremacía da Constitución, á que están suxeitos todos os poderes públicos e tamén, por tanto, o Parlamento de Cataluña (arts. 1.2, 2, 1.1 e 9.1 CE)". Trátase, engade a sentenza, dunha infracción constitucional que "non é froito dun entendemento equivocado do que a mesma impón ou permite en cada caso", senón de "unha manifesta negación do vixente ordenamento constitucional". A lei impugnada contradi a supremacía da Constitución ao predicar de si mesma que "prevalece xuridicamente sobre todas as normas que poidan entrar en conflito con ela". Con todo, "ningún poder constituído pode pretender situarse por encima da norma fundamental". A supremacía que a Lei 19/2017 pretende para si provén da consideración que a mesma fai do pobo de Cataluña como "suxeito político soberano", afirmación que está en aberta contradición co art. 1.2 CE. "Nin o pobo de Cataluña é titular dun poder soberano, exclusivo da Nación española constituída en Estado" nin pode, polo mesmo, ser identificado como un "suxeito xurídico que entre en competencia co titular da soberanía nacional". Respecto ao referendo de autodeterminación vinculante, ao que se refire a lei impugnada, o Tribunal afirma que "o que a todos afecta, é dicir, a permanencia ou non dese Estado común en que España quedou constituída, non podería, chegado o caso, senón ser reconsiderado e decidido tamén por todos; o contrario entrañaría, coa ruptura da unidade da cidadanía, a quebra, en termos xurídico-constitucionais, da Nación de todos". A sentenza reitera que a Constitución admite "a súa revisión total", pero esta só pode levar a cabo "no marco dos procedementos de reforma" que o texto constitucional prevé. "É plena a apertura da norma fundamental á súa revisión formal, que poden solicitar ou propoñer, entre outros órganos do Estado, as Asembleas das Comunidades Autónomas". "Outra cousa supoñería - engade a sentenza- liberar ao poder público de toda suxeición a Dereito, con dano irreparable para a liberdade dos cidadáns". Isto último, conclúe, é "o que consumou o Parlamento de Cataluña ao aprobar a lei impugnada·". O Parlamento de Cataluña, con "descoñecemento pleno" da lealdade constitucional e do principio democrático, "situouse por completo á marxe do Dereito, entrou nunha inaceptable vía de feito, deixou declaradamente de actuar no exercicio das súas funcións constitucionais e estatutarias e puxo en risco máximo, para todos os cidadáns de Cataluña, a vixencia e efectividade de cantas garantías e dereitos preservan para eles tanto a Constitución como o mesmo Estatuto". Desta forma, deixou aos cidadáns "a mercé dun poder que di non recoñecer límite algún".
. Inconstitucionalidade derivada da tramitación parlamentaria.
A sentenza realiza un pormenorizado relato do ocorrido na sesión celebrada polo Parlamento de Cataluña o pasado 6 de setembro e chega á conclusión de que, durante a mesma, vulnerouse, de forma "absoluta ou radical" o procedemento lexislativo ordenado no Regulamento da propia Cámara autonómica (RPC). A proposición que deu lugar á Lei 19/2017 "tramitouse e aprobou á marxe de calquera dos procedementos lexislativos previstos e regulados no RPC". A maioría parlamentaria, co respaldo da Mesa e da Presidencia da Cámara, serviuse do establecido no art. 81.3 RPC "para improvisar e articular ad hoc unha insólita canle en cuxo curso quedaban de maneira total ao seu arbitrio as posibilidades de intervención e os dereitos do resto dos grupos e deputados". Ao amparo da previsión regulamentaria que permite a alteración da orde do día, a maioría "innovou o RPC mesmo e arbitrou para o caso un procedemento inédito que concibiu e impuxo á súa conveniencia". Noutras palabras, produciuse a "supeditación e consecuente degradación de todo o dereito ao imperio, fóra de norma algunha, da maioría". En canto á decisión da Mesa de non solicitar o ditame do Consello de Garantías Estatutarias, o Tribunal sinala que a petición do devandito informe "non pode ser suprimida pola Cámara sen diminución da integridade do propio procedemento lexislativo e á vez dos dereitos dos representantes para exercer esta concreta facultade que a Lei lles confire e que se incorpora ao seu status xurídico-constitucional". O Pleno, con todo, cancelou sen máis esta facultade "por exclusivo imperio" da maioría e a pesar das protestas da minoría e á advertencia expresa do propio Consello. Todo iso leva a afirmar que "na tramitación parlamentaria do que terminou sendo a Lei 19/2017 incorreuse en moi graves quebras do procedemento lexislativo, que afectaron sen dúbida á formación da vontade da Cámara, aos dereitos das minorías e aos dereitos de todos os cidadáns a participar nos asuntos públicos mediante representantes". O Tribunal reitera ás autoridades e cargos públicos da Generalitat a súa deber, xa expresado na providencia do pasado 7 de setembro, de " impedir ou paralizar calquera iniciativa que puidese supoñer ignorar ou eludir o fallo desta sentenza, que ten plenos efectos fronte a todos".
Esta é a ligazón ao texto completo da sentenza, que acato e respeto plenamente:
Esta é a ligazón ao texto completo da sentenza, que acato e respeto plenamente:
https://www.tribunalconstitucional.es/NotasDePrensaDocumentos/NP_2017_074/2017-4334STC.pdf
Si desexa facer algún comentario poder enviar un correo a celso.delgado@congreso.es
Recibirá resposta
Si desexa facer algún comentario poder enviar un correo a celso.delgado@congreso.es
Recibirá resposta
